⚡ Vermogen, energieverbruik en dimensionering van je 12 V / 24 V DC-systeem in de camper

Een betrouwbaar elektrisch systeem in je camper begint met de juiste berekeningen.
Of je nu zelf wilt bouwen of een installatie laat uitvoeren, het is essentieel te begrijpen hoe vermogen, energie en accucapaciteit samenhangen en hoe je je systeem dimensioneert op basis van jouw verbruik.

In dit artikel leer je stap voor stap:

• wat vermogen, energie en stroom betekenen;
• hoe je het energieverbruik van je camper berekent;
• hoe je accu- en laadcapaciteit bepaalt;
• en hoe je de juiste systeemspanning en bekabeling kiest.

⚙️ 1. Basisbegrippen: vermogen, energie en stroom

Vermogen (P, in W) is de snelheid waarmee energie verbruikt of opgewekt wordt.

P = U × I

waarbij:

• P = vermogen (W)
• U = spanning (V)
• I = stroom (A)

Energieverbruik (E, in Wh) is vermogen maal tijd.

E = P × t

Accucapaciteit (Ah) kan je omrekenen naar energie (Wh) via de systeemspanning:

Ah = Wh / U

💡 Gebruik deze basisformules als startpunt voor je systeemontwerp.
Meer info: Vermogen & Energieverbruik – Stroomberekening

🔋 2. Hoe bereken je het verbruik in je camper

1. Maak een lijst van alle elektrische verbruikers (koelkast, verlichting, pomp, ventilator, laptop …).

2. Noteer per verbruiker: vermogen (W) en gebruiksduur (uren per dag).

3. Bereken per onderdeel het energieverbruik:

Wh = W × uren

4. Tel alles op voor het totaalverbruik per dag.

💡 Gebruik realistische waardes (handleiding / SmartShunt-meting) voor een betrouwbare berekening.

🧮 3. Praktische rekenvoorbeelden

Voorbeeld 1 – koelkast:
60 W × 24 u = 1440 Wh/dag

Voorbeeld 2 – omvormer:
1000 W gedurende 15 min (0,25 u) met 90 % rendement

$\text{Verbruik (Ah)}=\frac{1000W\times \mathrm{0,25}u}{12V\times \mathrm{0,9}}\approx 23Ah$Verbruik (Ah)=12V×0,91000W×0,25u≈23Ah

Zo kun je inschatten hoeveel accucapaciteit elke verbruiker vereist.

⚖️ 4. Balans: verbruik vs. laadmogelijkheden

Je systeem is goed gedimensioneerd wanneer:

Dagelijkse lading ≥ Dagelijks verbruik

Mogelijke laadbronnen

• ☀️ Zonnepanelen
• 🚐 DC-DC-lader (via alternator)
• 🔌 Netlader (230 V → 12 / 24 V)

Bereken per bron de dagelijkse opbrengst (Wh) en houd rekening met kabel- en omvormerverliezen.

Voorbeeld: 300 Wp zonnepaneel × 4 zonuren ≈ 1200 Wh/dag.
Combineer meerdere bronnen om het tekort aan te vullen.

🪫 5. Accucapaciteit bepalen

Van Wh naar Ah:

Ah = Wh / U

Je mag een accu nooit volledig ontladen.

Voorbeeld: Dagverbruik 1440 Wh, autonomie 2 dagen (12 V-systeem)

$\text{Accucapaciteit}=\frac{1440\times 2}{12\times \mathrm{0,9}}\approx 267Ah\left(lithium\right)$Accucapaciteit=12×0,91440×2≈267Ah(lithium)

⚙️ 6. Kies je systeemspanning: 12 V of 24 V

💡 Vuistregel: veel gebruik boven ± 1500 W totaalvermogen of lange kabels → overweeg 24 V-systeem.

🔋 7. Dimensionering van laadbronnen

☀️ Zonnepaneel + MPPT-regelaar

• Bepaal paneelvermogen (Wp) volgens verbruik
• Houd rekening met hellingshoek, seizoensinvloed en rendement (≈ 80 %)

🚐 DC-DC-lader (via alternator)

• Essentieel bij moderne Euro 6-voertuigen
• Kies een laadstroom ≤ 50 % van accu-nominale capaciteit

🔌 Netlader (230 V)

• Handig op campings of thuis
• Combineer met andere bronnen voor flexibiliteit

📈 Ontwerp met voldoende marge voor pieklasten en bewolkte dagen.

🧰 8. Kabeldikte en beveiliging

Spanningsval moet beperkt blijven (≤ 2,5 % aanbevolen).

ΔU = (2 × L × I × ρ) / A

waarbij ρ = 0,0175 Ω·mm²/m (soortelijke weerstand koper).

⚠️ Plaats zekeringen binnen 30 cm van de accu en gebruik het juiste type (MEGA, MIDI, blade).

⚠️ 9. Veelvoorkomende fouten & optimalisatietips

• Accucapaciteit onderschatten
• Rendement van laders en omvormers negeren
• Te dunne kabels → grote spanningsval
• Geen zekering of te ver van de accu
• Sluipverbruik vergeten (stand-by apparaten)
• Slechte krimpverbindingen of oxidatie

💡 Laat je ontwerp altijd nakijken.

✅ 10. Samenvatting & checklist

💡 Checklist voor dimensionering

1. Maak een verbruiksprofiel
2. Bereken energieverbruik per dag
3. Bepaal accucapaciteit + type
4. Kies systeemspanning (12 / 24 V)
5. Dimensioneer zonnepanelen en laders
6. Bereken kabeldikte en zekeringen
7. Controleer of dagelijkse lading ≥ verbruik
8. Voorzie reserve voor slechte weer- of wintersituaties

🚐 Hulp nodig bij de berekening?

Compact Living helpt je graag om het ideale elektrische systeem voor jouw camper te dimensioneren — veilig en efficiënt.
👉 Contacteer ons