Veel gestelde vragen - Accu's
ACCU'S EN ACCULADEN: ALLES WAT JE MOET WETEN VOOR VEILIG EN EFFICIËNT GEBRUIK
Overzicht van de verschillende soorten accu’s
Er zijn verschillende soorten accu’s beschikbaar, elk met unieke eigenschappen en toepassingen. De meest voorkomende typen zijn:
- Loodaccu's:
- Startaccu: Ontworpen voor korte, krachtige ontladingen, zoals het starten van een motor.
- Semi-tractieaccu: Geschikt voor diepere ontladingen, vaak gebruikt in campers.
- Stationaire accu: Voor langdurig gebruik, bijvoorbeeld in zonnepanelen.
- Tractie-accu: Geschikt voor zware cyclische toepassingen, zoals heftrucks.
- Gelaccu's: Onderhoudsvrije accu’s met een langere levensduur.
- AGM-accu's: Lichte, onderhoudsvrije accu’s met een hoge energie-efficiëntie.
- Lithium-ion accu’s: Lichtgewicht, hoge capaciteit, en geschikt voor moderne toepassingen.
Moet je een accu loskoppelen voordat je deze oplaadt?
In de meeste gevallen is het niet nodig om de accu los te koppelen. Dit hangt echter af van:
- De acculader: Moderne laders, zoals die van CTEK, zijn ontworpen om geen schade aan gevoelige elektronica te veroorzaken.
- De laadspanning: Zolang de laadspanning onder 16V blijft, is opladen veilig. Bij gebruik van specifieke functies zoals de Recond-modus is voorzichtigheid geboden.
Advies: Heb je zeer gevoelige elektronica en waarschuwt de fabrikant voor hoge spanningen? Koppel dan de accu los voordat je begint met laden.
Kun je een grotere accu opladen dan waarvoor de acculader bedoeld is?
Ja, dat kan. Een kleinere lader kan een grotere accu opladen, maar dit verlengt de oplaadtijd aanzienlijk. Dit is vooral van belang als je de accu snel nodig hebt. Voor onderhoudsladen is een kleinere lader meestal voldoende.
Tip: Gebruik een acculader die past bij de capaciteit van je accu voor optimale prestaties.
Kan ik meerdere accu's tegelijk opladen?
Ja, dit is mogelijk. Zorg ervoor dat:
- De accu’s parallel zijn aangesloten.
- Alle accu’s vooraf volledig zijn opgeladen.
Verschillen in capaciteit, leeftijd of conditie tussen accu’s kunnen leiden tot extra slijtage van de betere accu’s. Gebruik een lader die geschikt is voor de totale capaciteit van de accu’s.
Bij welke temperatuur bevriest een accu?
- Een volledig opgeladen accu bevriest pas bij −67 °C.
- Een lege accu kan al bij een paar graden onder nul bevriezen.
Let op: Controleer altijd of een bevroren accu schade heeft, zoals scheuren, voordat je probeert deze opnieuw te gebruiken.
Kan je een bevroren accu opladen?
Nee, een bevroren accu moet eerst volledig ontdooien. Controleer daarna zorgvuldig op scheuren of andere schade. Laat de accu testen als je twijfelt over de staat ervan.
Hoeveel energie kost het opladen van een loodaccu?
Een voorbeeldberekening:
- Accuspanning: 12V
- Capaciteit: 75Ah
- Laadniveau: 50%
- Efficiëntie accu: 87%
- Efficiëntie lader: 80%
Berekening:
- Energie om op te laden: 12 × 75 × 0 , 5 = 450 Wh 12 \times 75 \times 0,5 = 450 \text{ Wh}
- Energie geleverd door de lader: 450 / 0 , 87 = 517 Wh 450 / 0,87 = 517 \text{ Wh}
- Energieverbruik van het elektriciteitsnet: 517 / 0 , 8 = 647 Wh 517 / 0,8 = 647 \text{ Wh}
Resultaat: Het opladen kost 0,647 kWh, wat met gemiddelde energietarieven ongeveer €0,14 zou kosten.
Wat zijn de oorzaken van een lege accu?
- Slijtage: Accu’s verliezen na verloop van tijd capaciteit.
- Onjuist laden: Te hoge of lage laadspanning kan schade veroorzaken.
- Diepontlading: Meer dan 80% ontlading is schadelijk voor de meeste accu’s.
- Lekstroom: Controleer op lekstromen groter dan 0,03A.
- Temperaturen: Lage temperaturen verminderen de prestaties, hoge temperaturen verkorten de levensduur.
- Langdurige stilstand: Gebruik een onderhoudslader om zelfontlading te voorkomen.
Wanneer is een accu ‘leeg’?
- Een 12V accu wordt als leeg beschouwd bij een spanning onder 10V.
- Diepontlading treedt op bij spanningen onder de 9V.
Moderne laders met herstelprogramma’s kunnen soms diep ontladen accu’s herstellen.
Hoe onderhoud ik mijn accu het best?
- Controleer het elektrolytniveau: Voor niet-onderhoudsvrije accu’s, vul bij met gedestilleerd water als het niveau te laag is.
- Gebruik een onderhoudslader: Houd de accu geladen, vooral als deze langere tijd niet wordt gebruikt.
- Vermijd extreme temperaturen: Bewaar de accu bij voorkeur in een geïsoleerde ruimte.
Hoe laad ik mijn accu veilig op?
- Zorg voor een goed geventileerde ruimte.
- Vermijd vonken en open vuur.
- Schakel de acculader uit voordat je deze aansluit of loskoppelt.
- Gebruik een lader die geschikt is voor het type en de capaciteit van je accu.
Veiligheidsadvies: Lees de handleiding van de acculader en volg de aanbevelingen van de fabrikant.
Hoe lang gaat een accu mee?
De normale levensduur van een loodaccu ligt tussen de 3 en 7 jaar. Dit hangt af van het type accu en hoe deze wordt gebruikt. Als de accu regelmatig wordt gebruikt en opgeladen, gaat deze langer mee dan wanneer de accu vaak ongebruikt blijft.
Tips voor langere levensduur:
- Gebruik de accu regelmatig.
Koppel de accu los van het voertuig wanneer deze langere tijd niet wordt gebruikt, bijvoorbeeld bij een camper, caravan of boot. - Zet de accu aan een onderhoudslader. Dit helpt om de accu optimaal geladen te houden en verlengt de levensduur.
Waarin verschillen een acculader, druppellader en onderhoudslader?
De termen acculader, druppellader en onderhoudslader worden vaak door elkaar gebruikt. Hier is een overzicht van de verschillen:
Acculader
Een acculader wordt primair gebruikt om een accu op te laden. Oudere modellen laden door zonder te stoppen, wat de levensduur van de accu kan verkorten. Moderne laders, zoals wij aanbieden, stoppen automatisch wanneer de accu vol is. Deze laders combineren vaak de eigenschappen van een onderhoudslader.
Druppellader
Een druppellader houdt een accu geladen door langzaam en continu stroom toe te voegen. Het laadproces is minder snel, vaak met een capaciteit van 1/10 van de accucapaciteit per uur. Druppelladers schakelen over naar een lagere laadspanning zodra de accu vol is, om zelfontlading te voorkomen.
Onderhoudslader
Een onderhoudslader is een geavanceerde acculader en druppellader in één. Het apparaat bepaalt automatisch hoeveel stroom de accu nodig heeft om optimaal geladen te blijven. Onderhoudsladers zijn essentieel om de levensduur van een accu te maximaliseren en zijn veilig te gebruiken voor langdurig aangesloten accu’s.
Hoe sluit je een acculader goed en veilig aan?
Volg deze stappen om een acculader veilig aan te sluiten op een auto- of motoraccu:
1. Kies een veilige plek: Zorg voor een goed geventileerde ruimte, omdat bij het laden explosieve gassen kunnen vrijkomen. Vermijd vonken en open vuur.
2. Zorg dat het voertuig niet per ongeluk start: Houd de sleutel uit het contact.
3. Koppel de lader aan de accu terwijl deze uit staat: Dit voorkomt vonken.
Bevestig de accuklemmen:
Sluit eerst de rode klem (plus) stevig aan op de pluspool van de accu.
4. Sluit daarna de zwarte klem (min) aan op de minpool van de accu.
5. Sluit de acculader aan op de voeding: Steek de stekker in het stopcontact of gebruik een alternatieve stroombron, zoals zonne-energie of een 12V-lader.
6. Schakel de acculader in: Kies de juiste instellingen voor voltage, ampèrage en het type accu. Moderne laders detecteren automatisch de eigenschappen van de accu.
7. Controleer de werking: Controleer tussentijds het display van de lader om te zien of het proces goed verloopt.
8. Zet de acculader uit wanneer het opladen voltooid is: Ventileer bij twijfel de ruimte voordat u de lader loskoppelt.
Hoe sluit je een onderhoudslader aan op de accu?
Een onderhoudslader aansluiten op een auto, motor of scooter werkt als volgt:
1. Zorg voor een veilige locatie: Laad de accu in een goed geventileerde ruimte om explosieve gassen af te voeren. Vermijd vonken en open vuur.
2. Schakel de lader uit voordat u deze aansluit: Dit voorkomt vonkvorming.
3. Bevestig de accuklemmen:
- Sluit eerst de rode klem (plus) aan op de pluspool van de accu.
- Sluit daarna de zwarte klem (min) aan op de minpool van de accu.
4. Sluit de onderhoudslader aan op de voeding: Gebruik het stopcontact of een andere stroombron.
5. Schakel de lader in: Stel de juiste instellingen in voor de accu, zoals voltage en ampèrage. Moderne laders doen dit vaak automatisch.
6. Laat de lader aangesloten: Een onderhoudslader kan veilig aangesloten blijven om de accu in optimale staat te houden.
7. Koppel veilig los na gebruik: Schakel de lader eerst uit en ontkoppel vervolgens de accuklemmen.
Welke IP-codes zijn er en wat is hun betekenis?
Een goede bescherming tegen stof en vocht is essentieel, vooral bij elektrische apparaten. De IP-codes geven aan hoe goed een apparaat beschermd is tegen het binnendringen van vaste stoffen en vloeistoffen.
De IP-code bestaat uit twee cijfers:
Het eerste cijfer: bescherming tegen vaste stoffen
0 - Geen bescherming.
1 - Beschermd tegen vaste voorwerpen groter dan 50 mm.
2 - Beschermd tegen vaste voorwerpen groter dan 12,5 mm.
3 - Beschermd tegen vaste voorwerpen groter dan 2,5 mm.
4 - Beschermd tegen vaste voorwerpen groter dan 1 mm.
5 - Stof-beschermd (beperkte indringing van stof toegestaan).
6 - Stofdicht (geen stofindringing).
Het tweede cijfer: bescherming tegen vloeistoffen
0 - Geen bescherming.
1 - Bescherming tegen druppelend water (verticaal vallende druppels).
2 - Bescherming tegen druppelend water wanneer gekanteld tot 15 graden.
3 - Bescherming tegen gesproeid water onder een hoek tot 60 graden.
4 - Bescherming tegen opspattend water uit elke richting.
5 - Bescherming tegen waterstralen (spuiten) uit elke richting.
6 - Bescherming tegen krachtige waterstralen.
7 - Bescherming tegen tijdelijke onderdompeling in water (tot 1 meter diep).
8 - Bescherming tegen langdurige onderdompeling in water (meestal aangegeven door de fabrikant met specifieke omstandigheden).
9 - Bescherming tegen krachtige hogedruk waterstralen en stoomreiniging.
Hier zijn verbeterde versies van je vragen en antwoorden, met uitgebreidere en duidelijkere uitleg:
Hoe sluit je veilig startkabels aan?
Het veilig aansluiten van startkabels is cruciaal om ongelukken zoals vonken, brand of beschadiging van de elektronica te voorkomen. Een verkeerde aanpak kan leiden tot gevaarlijke situaties, zoals ontploffingsgevaar bij de accu of beschadiging van delicate voertuigsystemen door piekspanning.
Stappen om veilig startkabels aan te sluiten:
- Volgorde is belangrijk: Gebruik een gestructureerd stappenplan (zie volgende vraag).
- Kwaliteit van startkabels: Kies voor goedgekeurde, kwalitatieve startkabels van een betrouwbaar merk.
- Veiligheidsmaatregelen: Vermijd open vuur, sigaretten en vonken in de buurt van de accu.
- Goede ventilatie: Werk indien mogelijk in een goed geventileerde omgeving om ophoping van knalgas te voorkomen.
- Voorkom contact: Zorg dat de rode en zwarte kabelklemmen elkaar of de carrosserie van het voertuig niet raken.
- Afstand tussen voertuigen: Beide voertuigen mogen elkaar niet raken.
- Stroomverbruikers uitschakelen: Zet alle stroomverbruikers, zoals airco en radio, uit voordat je start.
- Piekspanning tegengaan: Na het starten kun je tijdelijk grote stroomverbruikers zoals de achterruitverwarming inschakelen om piekspanning te absorberen.
Waarom is dit belangrijk? Door de juiste volgorde te volgen en voorzorgsmaatregelen te nemen, vermijd je niet alleen ongelukken, maar bescherm je ook de elektronica van de voertuigen. Piekspanning kan bijvoorbeeld dure schade veroorzaken aan gevoelige systemen.
In welke volgorde moet je startkabels aansluiten?
De volgorde van aansluiten is essentieel om veilig te werken en beschadiging van voertuigen te voorkomen. Volg onderstaand stappenplan:
- Plaatsing van voertuigen: Zet het hulpvoertuig dicht bij het voertuig met de lege accu, maar zorg dat ze elkaar niet raken.
- Motor uit: Zet de motoren van beide voertuigen uit.
- Open motorkappen: Zorg voor toegang tot beide accu’s.
- Aansluiting rode kabel:
- Sluit de rode klem aan op de positieve pool van de hulpaccu.
- Verbind het andere uiteinde van de rode kabel met de positieve pool van de lege accu.
- Aansluiting zwarte kabel:
- Sluit de zwarte klem aan op de negatieve pool van de hulpaccu.
- Verbind het andere uiteinde met een massapunt op de auto met de lege accu (bij voorkeur op het motorblok of chassis).
- Start het hulpvoertuig: Laat de motor enkele minuten draaien.
- Start het voertuig met de lege accu: Probeer te starten. Als dit lukt, laat beide motoren een paar minuten draaien.
- Loskoppelen: Verwijder de startkabels in de omgekeerde volgorde (eerst zwart, dan rood).
- Rijden om bij te laden: Laat het voertuig met de eerder lege accu minimaal 15-30 minuten rijden om de accu op te laden.
Let op: Het aansluiten van de zwarte kabel op een massapunt (en niet op de negatieve accupool) is belangrijk om vonken in de buurt van de accu te vermijden.
Kun je zomaar elk soort startkabels gebruiken voor elke auto?
Nee, het type startkabels moet afgestemd zijn op het voertuig en de accu. Er zijn verschillen in lengte, dikte, en de hoeveelheid stroom die de kabels kunnen verwerken.
Belangrijke aandachtspunten:
- Ampèrage: Kies startkabels die voldoende ampère aankunnen voor jouw voertuig. Een dieselmotor vereist meestal zwaardere kabels dan een benzinemotor.
- Toepassing: Controleer of de kabels geschikt zijn voor jouw type voertuig (bijvoorbeeld personenauto, busje of vrachtwagen).
- Kwaliteit: Goedkope kabels met een dunne koperen kern kunnen oververhit raken en werken vaak minder efficiënt.
- Extra functies: Professionele kabels kunnen voorzien zijn van functies zoals voltmeters of beveiligingen tegen piekspanning.
Advies: Voor zware voertuigen of professioneel gebruik is het verstandig om te investeren in kwalitatieve startkabels met een hogere capaciteit.
Zijn er alternatieven voor het gebruik van startkabels?
Ja, er zijn alternatieven voor startkabels, zoals een jumpstarter of startbooster. Deze zijn compact, draagbaar en bevatten een interne accu, waardoor ze geen externe stroombron nodig hebben.
Voordelen van een jumpstarter:
- Geschikt voor verschillende voertuigen, zoals auto’s, motoren en zelfs boten.
- Mobiel en gemakkelijk mee te nemen.
- Beschikbaar in verschillende capaciteiten, afgestemd op het type voertuig.
Let op: Een jumpstarter moet vooraf opgeladen zijn. Er zijn ook acculaders met een startfunctie, maar deze vereisen wel een 230V stopcontact en zijn daardoor minder flexibel.
Hoe sluit je zonnepanelen aan?
Zonnepanelen kopen is één, ze efficiënt aansluiten voor een optimaal rendement is twee. De hoogste zonneopbrengst bereiken door de panelen op de beste manier met elkaar te verbinden, hoe doe je dat? Op de pagina hoe zonnepanelen aansluiten lichten we dat gefundeerd toe. Je leert er hoe maximaal te profiteren van zonneopbrengst tegen een zo laag mogelijke investering. We leggen de basisregels uit, in hoeverre je de zonnepanelen serieel dan wel parallel moet schakelen en welke verdere apparatuur je ervoor nodig hebt.
Samengevat gebeurt dat als volgt:
Dit zijn de basisregels voor het aansluiten van de zonnepanelen voor het laden van een of meerdere (thuis)accu(’s).
1: volledige balans | Het zonnesysteem kan alleen maar optimaal werken als het geheel volledig in evenwicht is.
2: minimum voltage | Het laden kan alleen maar van start gaan als het voltage uit het zonnepaneel duidelijk hoger is dan het voltage van de accu.
3: gelijke zonligging | Gebruik voor één en dezelfde laadregelaar alleen maar panelen die in precies dezelfde hoek liggen ten opzichte van de zon.
4: identieke panelen | Gebruik altijd exact dezelfde zonnepanelen.
5: wijze van schakelen | In serie schakelen of parallel is níet van invloed op het totale vermogen van de zonnepanelen, wél op het voltage, amperage en de laadefficiëntie
Uitgaande van een redelijk eenvoudig systeem voor thuisgebruik, zijn naast een of enkele zonnepanelen ook een laadregelaar en een thuisaccu (van 12V, 24V of 48V) benodigd.
De laadregelaar regelt de juiste laadspanning van het zonnepaneel naar de accu. Deze onmisbare schakel binnen een solar systeem voorkomt overladen én onderladen. Welke laadregelaar je nodig hebt, hangt af van de capaciteit en de open klemspanning van de panelen. Ook is er de keuze: wordt het een PWM laadregelaar of MPPT laadregelaar? Een Pulse Width Modulation (PWM) laadregelaar is goedkoper, maar haalt minder vermogen uit het paneel. Een Maximum Poqer Point Tracker (MPPT) laadregelaar is duurder, maar gaat altijd voor het maximale zonnepaneelvermogen. Bij de grotere systemen zal deze extra investering ten opzichte van het extra rendement, doorgaans, eerder lonend zijn.
Zonnepanelen kun je in serie schakelen, parallel schakelen of in een combinatie daarvan. In serie schakelen verhoogt (alleen) het voltage. Parallel schakelen verhoogt (alleen) het amperage. In serie schakelen levert voordelen op zoals het sneller verkrijgen van het startvoltage en meer laadopbrengst. Maar in serie schakelen is ook van invloed op de kosten voor de laadregelaar (PWM of MPPT). Elke situatie vraagt om maatwerk.
Waarvoor te kiezen, hangt ook af van factoren zoals de zon- en schaduwsituatie, de benodigde hoeveelheid panelen / vermogen, de grootte van de accu en de kosten van de laadregelaar. Het is daarnaast de uitdaging om de hoogste open klemspanning te krijgen zonder te hoge kosten voor de bijbehorende laadregelaar. Ook is er een minimum voltage waarmee de 12/24/48V accu überhaupt pas geladen kan worden.
Het efficiënt aansluiten van zonnepanelen is, kortom, vaak een puzzel. Voor verdere toelichting en rekenvoorbeelden, zie onze pagina Zo sluit je zonnepanelen aan. Je leest er ook welk materiaal nodig is voor het verbinden van de panelen, de laadregelaar en de accu.
Wat is een Energie Storage System (ESS)?
ESS is een energieopslagsysteem voor thuis. Het is de afkorting van Energy Storage System. Binnen dit interne voedingssysteem wek je stroom op via de zon (of eventueel windturbines). Er is een koppeling tussen één of meerdere zonnepanelen en het elektriciteitsnet. De opgewekte zonne-energie is inzetbaar voor 1) voeding van thuis-apparaten, 2) het opslaan van reservestroom en 3) teruggave aan het reguliere stroomnet. Dit laatste is optioneel en configureerbaar. De mogelijkheid tot teruggave aan het vaste net onderscheidt een ESS van een off-gridsysteem.
Gedurende zonuren slaat een ESS solar-energie op in de thuisaccu. Deze stroom is te gebruiken wanneer de zon niet schijnt. Een ESS is een flexibel systeem, aanpasbaar naar wensen en omstandigheden. Denk aan de verhouding tussen zonnestroom en netstroom. Of aan de verdeling tussen direct gebruik voor apparaat-voeding en thuisopslag.
Er zijn meerdere soorten energieopslagsystemen voor thuis. Namelijk een variant met MPPT zonnelader, met netgekoppelde omvormer, met beide of met een generator als back-up.
Naast zonnepanelen en de connectie met het vaste net zijn ten minste ook een omvormer / acculader, een GX-apparaat en een accusysteem onderdeel van elk ESS. In de thuisaccu krijgt de via solar opgewekte energie een opslagplek. De omvormer/oplader is het hoofdcomponent. Denk aan de MultiPlus-II van Victron. Voor monitoring en beheer zorgt de GX, zoals de Color Control GX (CCGX) van Victron. Voor de opslagaccu’s zijn er diverse opties. Verder zijn ook een accumonitor en netstroommeter mogelijke componenten.
Lees desgewenst verder: Alles over een ESS.
Hoe zet je een Energy Storage Systeem op?
Een energieopslagsysteem voor thuis (ESS) wekt stroom op via zonnepanelen. Deze energie is direct aan te wenden voor accu’s van aangesloten verbruiksapparaten, maar de zonnestroom is ook inzetbaar voor op een later moment. Daarvoor kan de zelf opgewekte solar energie worden opgeslagen in een thuisaccu. Een andere mogelijkheid van een ESS is het terug leveren van stroom aan het vaste elektriciteitsnet. Voor veel particulieren (en ondernemers) is het, al met al, een interessante overweging om een ESS op te zetten.
Daarom hebben we een Stappenplan voor het bouwen van een ESS opgezet. Samengevat zijn dit de bouwstenen voor een energieopslagsysteem voor thuis. Een veelgebruikte opzet is die op basis van componenten van het hierin gespecialiseerde merk Victron.
Stap 1 | Verkrijg inzicht in hoe een Victron Energy ESS-systeem werkt. We hebben hiervoor ook video’s beschikbaar.
Stap 2 | Bepaal welke type ESS. Er zijn meerdere manieren om een ESS-systeem in te richten. Het kan ook een combinatie hiervan betreffen. Het kan gaan om een DC-gekoppelde ESS, een AC-gekoppelde ESS, een ESS met energiemeter, een netparallelle aansluiting en om zogeheten ‘gebruik met essentiële belastingen’. Zie onze illustraties op de hoofdpagina over dit onderwerp.
Stap 3 | Selecteer de hardware / componenten. Wat betreft de Victron omvormer / acculader kan het bijvoorbeeld gaan om de MultiPlus II, de Quattro of de MultiPlus. Ook wat betreft de interface, de GX, de kabels, de accu (Victron lithium accu of AQ-LITH Energybox) en de grootte van de accu zijn er meerdere opties. Zeker wat betreft het laatste (capaciteit accu) zijn er voordelen en nadelen specifiek afhankelijk van de situatie.
Bij een DC-gekoppelde ESS zijn aanvullend ook een MPPT zonnelader, een VE.Direct kabel en zonnepanelen nodig.
Bij een AC-gekoppelde ESS zijn aanvullend ook een met het elektriciteitsnet verbonden PV omvormer en zonnepanelen nodig.
Denk bij een ESS met energiemeter ook aan de 1-fasige of 3-fasige Victron energiemeter, met bijgaande accessoires zoals interface en converter(s).
Verder zijn er, afhankelijk van ESS-keuzes, omstandigheden en wensen tot uitbreiding, nog overige benodigde accessoires, zoals voor wifi en het leggen van interne communicatieverbindingen.
Stap 4 | Materiaal installeren. Via onze hoofdpagina hierover leest u alle bijbehorende aandachtspunten, zoals rondom materiaal, bedradingen en communicatiekabels. Ook is er een uitleg over de zogeheten Factor 1.0-regel.
Stap 5 | Update firmware. Veelal kan dit automatisch, via de GX die in gebruik is. Wat betreft omvormer/acculaders en MPPT-zonneladers: gebruik hiervoor VictronConnect.
Stap 6 | Opstellen van parallelle en/of 3-fasige omvormers/acculaders (indien van toepassing).
Stap 7 | Configuratie van omvormer/acculader(s). Deze instellingen zijn daarbij van belang: die van de accumonitor, acculader, AC-invoerlimiet, het elektriciteitsnet en de ESS-assistent.
Stap 8 | Communicatiekabels verbinden; zoals de CCGX met de omvormer/acculader(s), de MPPT met de CCGX, de energiemeters met de CCGX, de mart accu met de CCGX, en de CCGX met internet.
Stap 9 | GX apparaat instellen.
Stap 10 | VRM opstellen (voltage regelaar module), via een inlog bij Victron.
Stap 11 | Het ESS in werking zetten (met verschillende opties).
Een zeer uitgebreide toelichting op het bovenstaande is hier te vinden: Energy Storage System (ESS) aanleggen: producten, kosten, stappenplan
Werkt zonnestroom nog binnen een ESS als het vaste net uitvalt?
Een ESS combineert het opwekken van stroom uit zonnepanelen met het vaste net. Maar stel, het vaste net (de grid) valt uit. Wat betekent dit voor het opwekken van stroom uit zonnepanelen? Kan dit doorgaan of stopt dit dan óók? Het korte antwoord is: dat hangt af van de configuratie. Wilt u een ESS inrichten dat wat betreft het zonneladen onafhankelijk is van net-uitval? Dan moet de grid omvormer van de panelen aangesloten zijn op de uitgang van de Multiplus II (of Quattro). Dit kan alleen bij een seriële plaatsing. In die configuratie kan, bij netuitval, de grid omvormer (inverter) alsnog de benodigde 50Hz frequentie herkennen, namelijk via de MultiPlus II als alternatief. Meer informatie daarover, evenals over het belang van de ‘1-op-1-regel’ voor een seriële configuratie, is hier te vinden.
Hoe zet je een compleet ESS op voor een specifieke capaciteit?
Een energieopslagsysteem voor thuis opzetten, hoe je dat moet inrichten, hangt voor een belangrijk deel af van de beoogde capaciteit. Bij een ESS wek je solar energie op om deze op te slaan in een thuisaccu, om van daaruit op enig moment apparaten in huis te kunnen voeden. Ook terugleveren aan het vaste net is één van de opties van een ESS voor thuis.
Grootte huishouden en verbruiksapparaten
Welke producten er voor het aanleggen van een ESS precies nodig zijn, met welke specificaties, is afhankelijk van de grootte van het huishouden. En van het benodigde vermogen van de apparaten die van de zelf verkregen zonnestroom worden voorzien.
Acculaders.nl heeft een leidraad opgesteld voor het opzetten van een compleet ESS, in meerdere varianten, namelijk toegespitst op de benodigde capaciteit. Deze richtlijnen zijn gratis te gebruiken. Let wel, omdat de capaciteit per huishouden erg kan verschillen, kiest u de beschrijving op basis van het vermogen dat het dichtst in de buurt komt van uw situatie.
Inzicht in benodigde producten
Bij elke handleiding voor het opzetten van een ESS voor thuis, verschaffen wij u inzicht in de benodigde producten en onderdelen. Deze zijn via onze webshop (voordelig) verkrijgbaar. Denk bij deze onderdelen en accessoires aan de zonnepanelen, maar ook aan ten minste een omvormer / acculader, een GX-apparaat, een accusysteem, bekabeling en zekeringen.
Uitgangspunten
De ESS-installaties voor thuis die wij beschrijven, laten de bestaande setting van zonnepanelen bij u thuis intact. We gaan dus uit van de al bestaande aanwezigheid van een vast stroomnet, meterkast én zonnepanelen, gericht op teruglevering aan het net. Alleen, nu wilt u deze solar energie ook opslaan in een thuisaccu. Daarom leggen we uit hoe u er een MultiPlus II omvormer en een thuisaccu bijvoegt. De MultiPlus II fungeert dan als een soort filter voor de zelf verkregen zonne-energie. Deze zal eerst de thuisaccu optimaal gevuld houden, alvorens eventueel terug te leveren aan het vaste elektriciteitsnet.
Naar de uitleg
Ga naar Aanleggen van een compleet ESS systeem voor de stap-voor-stap toelichting. Zie aldaar onze beschrijvingen die gebaseerd zijn op meerdere capaciteiten, zoals voor middelgrote gezinnen van 3-4 personen. We geven er concrete uitgangspunten, berekeningen en productvoorbeelden bij, evenals schematische illustraties van de exacte plaatsing.
Wat is een off-grid systeem?
Met een off-grid energiesysteem bent u niet afhankelijk van het vaste stroomnet. Het is een autonoom systeem dat werkt op basis van zonne-energie en/of eventueel windenergie, met een mogelijkheid tot energieopslag in een thuisaccu of accubank. De zelf opgewekte, duurzame energie kan direct of op een later moment – via de thuisaccu – worden aangewend voor het voeden van aangesloten apparaten met een 12V of 24V accu. Ook de aanduidingen ‘eilandsysteem’, ‘netonafhankelijk systeem’ en ‘autarkisch systeem’ hebben betrekking op de netonafhankelijke off-grid stroomvoorziening. Off-grid is geschikt voor bijvoorbeeld kleinere boten, campers en caravans met relatief weinig benodigd vermogen.
Off-grid of ESS: het verschil
Een off-grid systeem lijkt veel op een ESS (Energy Storage System). Het verschil is dat bij off-grid het terugleveren aan het vaste elektriciteitsnet níet tot de mogelijkheden behoort. Daarvoor is een ESS nodig. Zie de informatie daarover bij de vragen elders op deze pagina.
Hoe ontwerp en bouw je een off-grid systeem?
Een off-grid energiesysteem ontwerpen en aanleggen? Het zelf bouwen van een apparaat-voedingssysteem via stroom uit zonnepanelen, maakt je onafhankelijk van het vaste net. Met behulp van onder meer een accubank is deze solar stroom op benodigde momenten inzetbaar voor (relatief lage) stroomverbruikers zoals 12/24V accu’s op een boot of camper.
Wat is er voor nodig?
Bij het bouwen van een compleet off-grid systeem is de eerste stap het bepalen van de benodigde capaciteit. Op onze overzichtspagina voor het bouwen van een compleet off-gridsysteem kunt u kiezen welke capaciteit het dichtst in de buurt komt van de wensen en benodigdheden in uw situatie. Op basis daarvan weet u wat nodig is aan MultiPlus omvormer, accu, accubewaking, monitoring, groepenkast, zekeringen, aansluitingen / kabels, verdeelpunten en bijhorende overige accessoires.
Let op, elk afzonderlijk systeem is per definitie op maat gemaakt. Dat betekent dat de getoonde berekeningen en het productadvies altijd op basis zijn van uitgangspunten. Ze vormen een houvast en leidraad voor het bepalen van uw eigen, specifieke benodigdheden.
Bereken dus éérst voor welk vermogen uw off-grid systeem (ongeveer) geschikt moet zijn. Bekijk aan de hand daarvan welke van onze beschrijvingen hiervoor een goede opmaat vormen.
Berekeningen
Maak vooraf de juiste berekening voor 1) de capaciteit van energieopwekking en 2) de energieopslag. Alleen dan blijven de aangesloten elektrische apparaten naar behoren werken. Dit zijn de elementen voor deze berekeningen:
Bereken het totale dagelijkse energieverbruik in Watts van het systeem.
Bereken het maximale continue energieverbruik in Watts van het systeem.
Bereken de maximale stroompiek in Watts van het systeem.
Kies de juiste omvormer, Victron Multi of Quattro voor dit systeem.
Bepaal hoe lang het systeem onafhankelijk moet kunnen werken zonder stroom te hoeven opwekken.
Bereken hoe groot de capaciteit van de (thuis)batterij moet zijn om dit te ondersteunen.
Méér over deze berekeningen leest u op deze pagina: Off-gridsysteem maken.
Uitgangspunten
Verder hanteren we bij de verschillende pagina’s met uitleg over wat nodig is voor het zelf ontwerpen en bouwen van een off-grid, de volgende uitgangspunten:
Het systeem bevat een MultiPlus / omvormer met specifiek continu vermogen (zoals 800VA/650 Watt, 1600VA/1300 watt of bijvoorbeeld 3000VA/2400 watt).
Het betreft een systeem vanaf de accu tot de verbruikers; ofwel tot en met de groepenkast.
Er zijn twee laadmogelijkheden: 1) via de grid / vaste stroomaansluiting en 2) laden onderweg.
Betreffende camper / bus heeft een moderne euro 5/6 motor.
Het is hetzij een 12V systeem voor zowel de startaccu als de accessoire-accu / huishoudaccu, hetzij een 24V systeem (zoals bij 3000VA/2400 watt) voor de accessoire-accu / huishoudaccu en een 12V systeem voor de startaccu.
De accu is van het type AGM of Gel. Bij een systeem met lithium accu zijn mogelijk aanvullende producten nodig.
Voor een overzicht van de beschrijvingen aan de hand van verschillende capaciteiten verwijzen wij naar Complete off-gridsystemen.
Hoe bouw je een compleet solar systeem?
Voor het bouwen van een compleet solar systeem zijn minimaal deze producten nodig: (minimaal) één zonnepaneel, een laadregelaar, een accu, accukabels, zekeringen en tot slot diverse accessoires voor een nette aansluiting.
Acculaders.nl heeft pagina’s geschreven met uitleg over welke van deze producten te kopen, afhankelijk van de benodigde solar capaciteit. Dit laatste hangt weer af van onder meer het dagelijkse verbruik en de grootte van de verbruiksapparaten. Voor het zelf aanleggen van een solar systeem bieden we een passend productadvies ondersteund door rekenvoorbeelden, op basis van een aantal vaste uitgangspunten. Dit geeft een eerste houvast voor het opzetten van een compleet solar systeem op maat, afgestemd op de wensen en situatie bij uw eigen huis.
Zie onze uitgebreide solar systeembeschrijvingen.
Wat is het verschil tussen een PWM laadregelaar en MPPT laadregelaar?
Een laadregelaar zorgt voor een noodzakelijke verbinding tussen het zonnepaneel en de accu. De laadregelaar zorgt dat de accu niet wordt overladen én onderladen. Dit zorgt voor een veel langere acculevensduur. De laadregelaar zorgt voor de juiste laadspanning en houdt daarbij rekening met onder meer het type accu: AGM, Gel, Lithium.
Er bestaan twee soorten laadregelaars: de PWM laadregelaars en MPPT laadregelaars. De PWM laadregelaar staat voor Pulse Width Modulation. Deze variant stelt de spanning van het zonnepaneel naar beneden bij tot ongeveer het voltage van de accu op dat moment. Daarmee kan de accu beginnen met laden. Bij dit type laadregelaar is er een minder goede opbrengst bij bewolkt weer of bij intensieve belasting van de accu. De PWM regelaar is geschikt voor panelen met uitgangsspanning die niet te ver ligt boven dat van de accu('s).
Een MPPT laadregelaar (Maximum Poqer Point Tracker) probeert altijd het maximale vermogen uit het zonnepaneel te halen. De MPPT laadregelaar is geavanceerder dan de PWM laadregelaar en daardoor normaal gesproken ook duurder. De MPPT regelaar zet het vermogen uit de zonnepanelen zodanig om dat het maximaal aan de spanningsbehoefte van de accu probeert te voldoen. Een MPPT laadregelaar kan verbonden worden met een zonnepaneel met een substantieel hogere nominale spanning dan de accuspanning zelf heeft. In deze situatie zal de MPPT regelaar alsnog het maximale vermogen uit het paneel omzetten naar een maximaal laadrendement voor de accu. Ook op dagen met minder zon zal het rendement van de MPPT laadregelaar beduidend hoger zijn dan dat van de PWM laadregelaar (tot wel 30%). Zeker bij grote zonnepanelen en bij in serie-geschakelde zonnepanelen is een MPPT laadregelaar meestal een betere keus. Bij kleinere zonnepanelen (onder de 100Wp) is de goedkopere PWM laadregelaar vaak prima genoeg.
Wat is een dynamisch energieopslagsysteem?
Een ESS is een thuissysteem met een thuisaccu, om het surplus aan PV stroom in op te slaan. Die duurzaam opgewekte energie is daarmee ook op een later moment te gebruiken, voor eigen apparaten. Dat minimaliseert het gebruik van het vaste net. Dynamisch ESS gaat nog een stap verder. Het houdt zich namelijk ook gericht bezig met de actuele stroomtarieven.
Dynamisch ESS doet dat aan de hand van een dynamisch stroomabonnement, met per uur wisselende tarieven. Op basis van bovendien nog vele andere data en inputfactoren maakt het ESS telkens de meest voordelige, oftewel financieel gunstige laad- en ontlaadkeuzes.
In- en verkoopvoordelen aan de hand van dynamische stroomtarieven
Het systeem kan ‘besluiten’ om de thuisaccu te vullen vanuit de zonne- of windenenergie – of toch vanuit het vaste net. Maar het ESS kient ook de momenten waarop juist teruglevering moet plaatsvinden zorgvuldig uit. Daarmee kan het letterlijk handelen met dynamische stroomtarieven: goedkoop inkopen, en voor een hoger bedrag verkopen.
Laden uit het vaste net, ontladen naar het vaste net, laden vanuit PV, het gebruik voor eigen toepassingen – en de beste momenten en de beste verhoudingen waarop dit allemaal kan plaatsvinden om financieel het beste resultaat te bereiken: dat is wat dynamisch ESS doet.
Geautomatiseerde prognoses en lerend algoritme
Vanzelfsprekend gebeurt dat geautomatiseerd. Een goed voorbeeld is het Dynamic ESS van Victron. Het maakt laad- en verbruiksprognoses op basis van onder meer de dagelijkse lokale dynamische stroomprijzen, de energieaanbieders fee, actuele netbeperkingen, actuele weersomstandigheden en de thuisaccu specificaties. Op basis daarvan plant en regelt Victron Dynamic ESS de laad- en ontlaadcycli van de thuisbatterij, mede aan de hand van de voorkeursinstellingen van de gebruiker, en geholpen door een zelflerend algoritme.
Meer informatie is te lezen op onze uitgebreide Dynamisch ESS Handleiding.
Waaraan denken bij het opzetten van een camper elektrasysteem?
Een bestelauto ombouwen tot camper? Interieur, elektra; het zijn twee van de belangrijkste uitdagingen om dit in goede orde te realiseren. Richten we ons op de elektra, dan gaat het feitelijk om off-grid stroomvoorziening op basis van zonne-energie. Welke producten zijn er nodig bij het ombouwen van een bestelwagen tot camper, wat betreft de elektra oplossing? En wat komt er verder kijken bij het aanleggen van een off-gridsysteem voor de camper?
Zonnepanelen, laadregelaar, accubank en omvormer
Wat betreft de elektra kan de camper niet afhankelijk zijn van het vaste net. En dus zijn er – om te beginnen – zonnepanelen nodig. De opgewekte zonne-energie kan daarbij niet zonder een laadregelaar om een plek te krijgen in de opslagaccu. Vanuit die accu(bank) is er rechtstreekse voeding mogelijk van de 12V camper accessoires. Voor de 230V gebruiksapparaten die er zeker óók zullen zijn, is bovendien een 230V omvormer nodig.
Standaarduitrusting
Onderweg, tijdens het rijden, kunt u laden met een DC-DC lader. Daarnaast zijn er bijbehorende benodigdheden zoals kabels, zekeringen en zekeringhouders. Ook camper elektra producten zoals een groepenkast, evenals toebehoren voor digitale monitoring op afstand en accubewaking, behoren vaak tot de standaarduitrusting.
Verlijmbare, buigbare panelen
Welke zonnepanelen voor een camper hebt u nodig? Kies in elk geval voor een maximale omvang die het dak van uw camper mogelijk maakt. Natuurlijk hangt de keuze ook af van het vermogen dat u gemiddeld nodig denkt te hebben. Verder zijn er de nodige opties. Denk aan vlakke, buigbare zonnepanelen die op het dak te verlijmen zijn en weinig wind vangen.
Advies: MPPT
Wat betreft de solar laadregelaar: deze zorgt voor de juiste laadspanning, onder meer rekening houdend met het type accu (AGM, Gel, Lithium). Bij een off-gridsysteem adviseren wij een MPPT laadregelaar, kort gezegd vanwege de hogere efficiëntie.
12V, 24V, 230V
De opslagaccu / accessoire accu vormt het hart van het energieopslagsysteem. Vanuit die accu of de accubank krijgen de aangesloten apparaten op het desgewenste moment hun voeding. Denk aan de kookplaat, koelkast, kachel, verlichting, magnetron en/of tv. De accessoire accu is geschikt voor elektrische apparatuur op 12V, 24V en/of 230V, via een of meerdere omvormers. Is de accessoire accu bijvoorbeeld 24V en werken de aangesloten camper apparaten op 12V en 230V? Dan zijn er in dat geval twee omvormers nodig.
Verdere toelichting voor uw merk en model camper
We bieden een nadere toelichting en uitleg voor camper elektra systemen zoals voor de Citroën Jumper, Fiat Ducato, Ford Transit, Mercedes Sprinter, Opel Movano, Peugeot Boxer, Volkswagen Crafter en Volkswagen Transporter. Zie onze camper elektra startpagina.
Wat is er nodig voor mobiel DC-DC laden?
Een tweede accu (serviceaccu) in de bestelbus onderweg automatisch opladen. Voor veel beroepen is het de oplossing om hun werk- en serviceapparatuur ter plekke direct te kunnen inzetten. Deze vorm van al rijdend opladen komt neer op mobiel DC-DC laden.
Vanuit de onderweg opgeladen service-accu is op elke locatie stroom aanwezig voor de 220-230V werkapparatuur. Een bekend voorbeeld is 230V elektrisch gereedschap, gevoed dus door het mobiele 12V of 24V stroomsysteem. Handig voor bijvoorbeeld een glazenwasser die zijn pomp op 230V wil gebruiken. Behalve voor werkvoertuigen is DC-DC laden ook een uitkomst voor soortgelijke toepassingen vanuit andere voer- en ook vaartuigen.
Zo werkt DC-DC laden
Een rijdend 230V oplaadsysteem werkt op basis van een (benzine)motor en dynamo. De basis is de vaste accu van de bestelbus. Tussen die accu en de tweede accessoire accu komt een DC-DC lader. Deze zorgt voor een stabiele, optimale voeding van die tweede accu / de gebruikersaccu zogezegd. Dit gebeurt, net als bij de vaste accu, rechtstreeks vanuit de dynamo. Verder zorgt een omvormer voor de transitie van 12/24V naar het voltage van 230.
Welke producten zijn hiervoor nodig?
De basis is (bijvoorbeeld) de bestelauto met bijgaande motor, dynamo en vaste 12V accu, ofwel de startaccu. Dit kan bijvoorbeeld een natte loodzuur, lithium of AGM accu zijn. Zodra de motor op toeren is en de bestelbus rijdt, draait ook de dynamo op volle toeren. Deze zal dan al vrij snel, en als eerste, de startaccu volladen. Daarna is de tweede accu aan de beurt. Daarbij legt de DC-DC oplader de verbinding tussen de vaste en die extra accu. Vervolgens converteert een sinusomvormer de 12V spanning naar een 230V voedingsspanning.
Acculaders.nl heeft alle producten voor mobiel DC-DC laden in huis. We bieden op onze uitlegpagina over mobiel DC-DC laden concrete productsuggesties. Deze zijn gebaseerd op kleinere, middelgrote en grotere mobiele DC-DC stroomsystemen, zoals voor een bestelbus.
Wat is er nodig voor het aanleggen van een dieren schrikdraadsysteem?
Een schrikdraadsysteem voor dieren aanleggen. Ook dát is een stroomsysteem waarvoor Acculaders.nl de oplossing biedt; in de vorm van zowel uitleg als de benodigde producten.
Verplaatsbare begrazingsgroepen. Het bijeenhouden van een kudde. Het tegenhouden van een bedreigende diersoort ter bescherming van die kudde. Of kleiner gedacht: het binnen de eigen tuinomgeving houden van uw huisdier. Of juist het weren van een wild dier uit de eigen thuis- of bedrijfsomgeving. Het zijn allemaal schrikdraadsystemen voor dieren.
Vaak wisselende buitenlocaties zonder vast stroomnet
Een schrikdraadsysteem voor dieren is gesitueerd op een buitenlocatie, bovendien is dat in veel gevallen een wisselende locatie. Normaal gesproken is daarbij geen vast stroomnet voorhanden. Het is daarmee een mobiel stroomsysteem. Daarvoor biedt een losse accu uitkomst, in combinatie met opladen via zonne-energie.
Benodigde panelen, laadregelaar en accu afhankelijk van benodigde capaciteit
Om te weten wat het schrikdraadsysteem nodig heeft, zijn er meerdere vragen te beantwoorden. Onder meer het aantal kilometers schrikdraad, schrikkoord of schriklint van de afrastering bepaalt de benodigde capaciteit. Aan de hand daarvan kunnen we adviseren we over de bijpassende zonnepanelen, laadregelaars, accu’s en aanverwante accessoires. Daarnaast moet het schrikdraadsysteem afgestemd zijn op de betreffende diersoort.
Alle benodigde componenten voor een dieren schrikdraadsysteem
Een schrikdraadsysteem voor dieren bestaat (minimaal) uit een schrikdraadapparaat, een geleider (schrikdraad, schriklint of schrikkoord), een aansluitkabel voor de afrastering, omheining en palen, en aardpennen. Denk bij verplaatsbare schrikdraadsystemen met een losse accu natuurlijk ook aan die accu; met bijbehorende bekabeling en isolatoren. Werkt het schrikdraadsysteem op basis van solar? Denk dan aanvullend aan zonnepanelen, een laadregelaar, accubak, paal voor het zonnepaneel en bijbehorende montage-accessoires. P.S. Vergeet ook niet het (wettelijk verplichte) schrikdraadsysteem waarschuwingsbord.