Circulair Bouwen
De bouwsector is verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van het totale afvalvolume in Europa. Het gaat om 40% van het geproduceerd afval. Dit afval wordt vaak gestort op stortplaatsen, verbrand of gebruikt als laagwaardige grondstof. Dit is een verloren kans, omdat bouwafval waardevolle grondstoffen bevat die opnieuw kunnen worden gebruikt. Het is daarom belangrijk dat we de bouwsector verduurzamen en circulair maken.
Waarom een circulaire economie?
Europa beschikt over verschillende grondstoffen die nodig zijn voor de bouwsector, zoals zand, grind, klei en hout. Er zijn echter ook grondstoffen waarvan de voorraden beperkt zijn, zoals metalen en fossiele brandstoffen. Grondstoffen worden schaarser en dit kan leiden tot prijsstijgingen in de toekomst. Daarom is het belangrijk om deze grondstoffen zo efficiënt mogelijk te gebruiken en te streven naar een circulaire economie.
Lineaire economie en recycling.
Een lineaire cyclus verwijst naar een productiesysteem waarbij grondstoffen worden gewonnen, verwerkt tot producten en vervolgens na gebruik worden weggegooid. Dit leidt tot verspilling van materialen en energie, en tot milieuvervuiling.
Recycling is een al welbekend proces waarbij afvalmaterialen worden omgezet in nieuwe producten, waarbij grondstoffen worden bespaard en afval wordt verminderd. Dit is een belangrijke stap om de hoeveelheid afval te verminderen en de impact op het milieu te verminderen.
Wat is circulaire economie?
Circulaire economie is een economisch model waarbij het hergebruik van grondstoffen en het minimaliseren van afval centraal staan. Het doel is om zo min mogelijk afval te produceren en de levensduur van materialen te verlengen. Dit kan bereikt worden door het ontwerpen van producten die makkelijk te repareren zijn, het recyclen van materialen en het delen van producten en diensten.
Een gesloten kringloop, ook wel circulaire cyclus genoemd, is een productiesysteem waarbij materialen worden hergebruikt en teruggevoerd naar de economie, zonder dat er afval wordt geproduceerd.
Biologische cyclus en technische cyclus
In de circulaire economie zijn er twee belangrijke cycli: de biologische cyclus en de technische cyclus.
De biologische cyclus is gericht op het creëren van een gesloten systeem waarin biologisch afbreekbare materialen worden gebruikt om producten te maken en afvalstoffen worden teruggegeven aan de natuur. Dit kan bijvoorbeeld door het gebruik van composteerbare materialen in de landbouw, waarbij het afval wordt omgezet in voedingsstoffen voor de bodem.
Enkele voorbeelden van biologische cyclus:
- Het gebruik van natuurlijke isolatiematerialen zoals cellulose, hennep of schapenwol in plaats van synthetische materialen zoals glaswol of piepschuim.
- Het gebruik van biobased bouwmaterialen zoals hout, bamboe en stro om duurzame en energiezuinige gebouwen te bouwen.
De technische cyclus is gericht op het creëren van een gesloten systeem waarin niet-biologisch afbreekbare materialen worden gebruikt om producten te maken en afvalstoffen worden teruggewonnen en hergebruikt. Dit kan bijvoorbeeld door het gebruik van gerecycleerde materialen in de productie van nieuwe producten, waarbij het afval wordt omgezet in nieuwe grondstoffen.
Enkele voorbeelden van technische cyclus:
- Het gebruik van gerecyclede bouwmaterialen zoals staal, beton en glas in nieuwe gebouwen of renovaties.
- Het ontwerpen van gebouwen met de mogelijkheid om componenten te demonteren en te hergebruiken, zodat materialen aan het einde van de levensduur kunnen worden gerecycled of teruggegeven aan de technische cyclus.
Hoe kan circulair bouwen toegepast worden?
Er zijn diverse manieren waarop circulair bouwen toegepast kan worden. Hieronder hebben we een aantal voorbeelden op een rijtje gezet:
- Hergebruik van materialen: Bij het bouwen kan er gebruik gemaakt worden van tweedehands materialen. Denk bijvoorbeeld aan deuren, ramen en kozijnen die nog in goede staat zijn. Hierdoor hoeft er minder nieuw materiaal gekocht te worden, waardoor er minder afval ontstaat.
- Duurzame materialen: Er kan gekozen worden voor duurzame materialen die een lange levensduur hebben. Denk bijvoorbeeld aan hout van FSC-gecertificeerde bossen of isolatie gemaakt van natuurlijke materialen zoals schapenwol of cellulose.
- Energiezuinig: Modulair of compacter wonen is al energiezuinig vanwege de kleine oppervlakte. Door gebruik te maken van duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen of een warmtepomp kan er nog meer energie bespaard worden.
- Onderhoudsarme materialen: Door gebruik te maken van onderhoudsarme materialen zoals composiet of kunststof, hoeft er minder onderhoud gepleegd te worden. Dit bespaart op de lange termijn kosten en is beter voor het milieu.
Voordelen van circulair bouwen
Er zijn diverse voordelen verbonden aan circulair bouwen. Hieronder hebben we een aantal belangrijke voordelen op een rijtje gezet:
- Milieuvriendelijk: Zoals eerder genoemd, leidt circulair bouwen tot minder afval en minder gebruik van nieuwe materialen. Dit is beter voor het milieu en draagt bij aan een duurzamere toekomst.
- Economisch voordeel: Door gebruik te maken van tweedehands of duurzame materialen met een lange levensduur, of door het delen van materialen, kan er op de lange termijn bespaard worden op kosten. Hierdoor kan een woning circulair gebouwd ook financieel aantrekkelijker zijn.
- Comfortabel: Door gebruik te maken van duurzame energiebronnen en onderhoudsarme materialen, kan een woning circulair gebouwd extra comfortabel zijn. Er hoeft bijvoorbeeld minder vaak verwarmd te worden.
- Onderdeel van een groter geheel: Circulair bouwen is onderdeel van een groter geheel, namelijk de transitie naar een duurzame samenleving. Door een woning circulair te bouwen, draagt men bij aan deze transitie en is men onderdeel van een groter geheel.
Haalbaarheid van circulair bouwen
Circulair bouwen is zeker haalbaar. Zoals eerder genoemd, zijn er diverse manieren waarop circulair bouwen toegepast kan worden. Bovendien zijn er steeds meer bedrijven en aannemers die gespecialiseerd zijn in circulair bouwen.
Conclusie
Circulair bouwen zeker haalbaar en biedt diverse voordelen. Door gebruik te maken van tweedehands materialen, duurzame materialen en duurzame energiebronnen kan er bijgedragen worden aan een duurzamere toekomst. Bovendien kan het comfort verhoogd worden en kan er op de lange termijn bespaard worden op kosten.
Echter, zoals bij elke bouwproject, is het belangrijk om goed te kijken naar de haalbaarheid van de specifieke toepassingen van circulair bouwen. Hierbij is het belangrijk om een afweging te maken tussen de voordelen en haalbaarheid.
Met de groeiende belangstelling voor circulair bouwen is het aannemelijk dat we in de toekomst steeds meer circulair gebouwde woningen zullen zien. Dit is een positieve ontwikkeling, aangezien dit bijdraagt aan een duurzamere toekomst.